Conversie / Functionele neurologische symptomen
De meeste patiënten met functionele neurologische stoornissen hebben meer dan één symptoom. Over het algemeen worden deze symptomen gezien als onderdeel van één aandoening in plaats van verschillende individuele aandoeningen.
Door wetenschappelijk onderzoek wordt de ingewikkeldheid van wat er mis gaat in het zenuwstelsel nu een beetje beter begrepen. Een aantal processen in het zenuwstelsel werden vergeleken met kleine volume knoppen. Bij bijvoorbeeld chronische pijn zijn deze volume knoppen open gedraaid, waardoor deze mensen met chronische pijn gevoeliger zijn geworden voor signalen die pijn kunnen veroorzaken. Als deze signalen sterker worden waargenomen, wordt meer pijn ervaren.
We moeten nog veel leren over de manier waarop het zenuwstelsel werkt, en dus ook over wat er verkeerd gaat bij functionele symptomen, maar het is niet meer een compleet mysterie.
Op de scan is niets te zien
Bij andere neurologische ziekten kunnen we op gewone hersenscans zien wat het probleem is, bijvoorbeeld bij een infarct of een tumor. Patiënten met functionele symptomen hebben geen schade in de hersenen en dus is het niet verrassend dat er ook geen veranderingen zijn te zien op een gewone hersenscan. In plaats daarvan is er een probleem in het functioneren van het zenuwstelsel, de werking is veranderd.
Als mensen computers zouden zijn, zou het probleem bij functionele symptomen te vergelijken zijn met een software probleem. Er is niets mis met de bedrading of de chips in de computer – de hardware is in orde – maar de werking is aangetast. Als een computer een software probleem heeft, loopt de computer vast of werkt heel langzaam. Het zou niet helpen de computer open te maken en de componenten te bekijken. U zou niets zien als u een scan van de computer zou maken. Wat wel een oplossing zou zijn, is de computer opnieuw programmeren.
Mensen zijn natuurlijk veel ingewikkelder dan computers. Onze gedachten, emoties, gedragingen en belevingen zijn onze programma’s.
Wat kan fysiotherapie doen?
Patienten met functionele neurologische symptomen hebben vaak een lange weg te gaan voordat er een duidelijke diagnose gesteld kan worden. Soms wordt er getwijfeld aan de diagnose, dat kan door de patiënt zelf zijn, de omgeving maar ook door artsen of therapeuten. Een goede diagnostiek is van essentieel belang voor een verdere goede revalidatie.
Er bestaan geen snelle oplossing voor functionele symptomen, maar wel langzame oplossingen, die er met tijd en moeite voor kunnen zorgen dat de symptomen minder op de voorgrond staan en u beter doen voelen.
Patiënten die verbeteren, zeggen achteraf dat één van de belangrijkste factoren voor verbetering was dat ze de diagnose begrepen en konden plaatsen. Dit had niet altijd direct effect, maar wel op de lange termijn.
Revalideren
Patiënten met functionele symptomen hebben vaak klachten van vermoeidheid, spierzwakte en pijn, waarbij de klachten verergeren bij lichamelijke inspanning. Om dit te kunnen aanpakken, is het belangrijk om de activiteiten langzaam op te bouwen.
Geen dag hetzelfde. Veel patiënten merken dat hun energieniveau en de vermoeidheidsklachten, erg op en neer gaan. De ene dag voel je je goed en probeer je zoveel mogelijk te doen, ook om alles in te halen van de dagen dat het minder goed ging. Als je symptomen vervolgens weer erger worden, is dat slecht voor de motivatie: je voelt je alsof je weer terug bij af bent. Waarschijnlijk komt het erop neer dat je op goede dagen te veel doet en op mindere dagen te weinig. Een bekend verschijnsel bij patiënten die revalideren.
Fysiotherapie kan vaak heel veel meehelpen in deze situaties. Fysiotherapeuten zijn gewend om te werken met dag-tot-dag verbeteringen en ook met grenzen van mogelijkheden bij patiënten, los van de oorzaak van de problemen. Zij kunnen een programma opstellen wat ervoor zorgt dat er langzaam een stijgende lijn ontstaat.
Kernpraktijk Fysiotherapie Weidevenne maakt onderdeel uit van het FNS Netwerk. Hierbij zijn Fysiotherapeuten, Oefentherapeuten Mensendieck, psychologen en neurologen aangesloten, die ervaring hebben met het behandelen van functioneel neurologische symptomen. Bij Kernpraktijken is dit Mariëtte van Kooten. Behandeling wordt ingezet als je een verwijzing hebt van de arts.