Psychosomatische oefentherapie

Wat is psychosomatische oefentherapie?

Een psychosomatisch oefentherapeut is gespecialiseerd in de behandeling van stress gerelateerde klachten die zich kunnen uiten in fysieke en of mentale klachten. De psychosomatisch oefentherapeut werkt vanuit haar specifieke kennis over deze doelgroep en de daarbij voorkomende ziektebeelden en combinaties van ziekte beelden. De psychosomatisch oefentherapeut heeft na de opleiding Oefentherapie Cesar een 2-jarige post-HBO opleiding Psychosomatiek gevolgd.

Wanneer gaat u naar een psychosomatisch oefentherapeut?

Men ervaart elke dag stress, dit is in onze maatschappij niet te vermijden en ook niet ongezond, maar in veel situaties nodig en nuttig om goed te kunnen presteren en functioneren. Bij een ongezonde spanning wordt de spanning niet afgewisseld door ontspanning of de spanning blijft te lang op een hoog niveau. Je veerkracht vermindert en je raakt zelf uitgeput. Stress brengt het lichaam in staat van paraatheid en zorgt ervoor dat het lichaam zich gereed maakt voor actie. Hierbij neemt onder andere de hartslag toe, de ademhaling wordt sneller en de spieren spannen zich aan. Maar ook de bloedtoevoer naar de darmen en hersenen neemt af en het immuunsysteem (afweersysteem) wordt minder actief. Dit zijn over het algemeen hormonaal gestuurde processen.

Signalen van ongezonde stress kunnen zich op drie verschillende manieren voordoen:

1. Als lichamelijke signalen en klachten

Algemeen geldt: Stress uit zich vaak op de zwakste plaatsen van ons lichaam en kunnen oude klachten zonder oorzaak weer doen terugkomen.

• Hoofd-, nek-, en rugklachten en stijfheid bij het opstaan.
• Hyperventilatie.
• Slapeloosheid.
• Koude handen en voeten.
• Hoge bloeddruk, hartklachten.
• Maag- en darmklachten.
• Duizeligheid.
• Vatbaarheid voor infecties en ziekten.

2. Als psychische signalen en klachten

Voorbeelden hiervan zijn:

• Rusteloosheid.
• Piekeren.
• Gejaagdheid.
• Gespannenheid.
• Prikkelbaarheid.
• Geestelijk vermoeid.
• Lusteloosheid.
• Somberheid.
• Neerslachtigheid.
• Angstklachten/ fobieën.

3. Als gedragsmatige signalen

• Piekeren en of malen.
• Zich terugtrekken en of isoleren.
• Druk worden en of veel praten.
• Niet meer genieten.

Met name een combinatie van bovengenoemde signalen wijzen op ongezonde stress

Wat kan een psychosomatisch oefentherapeut voor u betekenen?

Het doel van psychosomatische oefentherapie is het herstel bevorderen van de stress klachten. Hierbij gaat de therapeut samen met u op zoek naar de oorzaak van de klachten en zoekt samen met u naar oplossingen die in uw leven passend zijn. Denk aan het leren hoe je stress zelf aan en uit kan zetten. Ademhalings- en ontspanningsoefeningen maar ook van welke activiteiten kan je genieten en weer opladen. Met hulp van de psychosomatisch oefentherapeut komen mensen na een “stress” periode zelf weer in balans en hebben voldoende kracht hieruit te komen en te blijven.

De behandeling kan bestaan uit specifieke oefeningen die de ademhaling en ontspanning bevorderen, ook wordt er gekeken naar balans en belastbaarheid over de dag en hoe rust en activiteiten worden afgewisseld. Tevens kan er naar het slaap/waak ritme worden gekeken. Daarbij bestaat de therapie uit oefeningen en opdrachten om emoties te leren herkennen en erkennen zodat emoties in balans komen. Ook geeft de psychosomatisch oefentherapeut advies en voorlichting en stemt de behandeling af met andere zorgverleners.

U kunt rechtstreeks contact zoeken met de psychosomatisch oefentherapeut. Vaak zult u verwezen worden door uw huisarts of specialist.

SOLK / Chronische pijn / Chronische vermoeidheid

Wat is SOLK / Chronische pijn / Chronische vermoeidheid ?

Onbegrepen klachten worden tegenwoordig meestal aangeduid als SOLK (Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten).

Het zijn lichamelijke klachten die variëren van pijn, vermoeidheid, duizeligheid, concentratieproblemen, slaapproblemen en spanning, waarvoor (nog) geen medische oorzaak kan worden aangewezen.

Of als er wel een lichamelijke oorzaak is, maar onduidelijk is waarom de klachten zo heftig zijn of zo lang duren. We noemen het dan ook vaak chronische pijn of chronische vermoeidheid.

Hoe kan psychosomatische oefentherapie u helpen bij SOLK / Chronische pijn / Chronische vermoeidheid ?

De therapeut doet met u een uitgebreide intake, nadat u zelf thuis al een aantal vragenlijsten heeft ingevuld. Zo wordt het verloop van de oorzaak van uw klachten en uw huidige activiteiten en beweeggedrag in kaart gebracht en gaat de oefentherapeut samen met u werken aan (activiteits) doelen die u wil gaan bereiken.

De meeste mensen laten de pijn bepalen wat ze wel of niet doen en hoelang. Met het gevolg dat, op een zeker moment al snel over grenzen heen wordt gegaan. Dit mondt maar al te vaak uit op een dagje bedrust bij veel pijn. PIJNGESTUURD FUNCTIONEREN wordt dit gedrag genoemd. Dit kan lijden tot overbelasting of onderbelasting. Je energie om iets te doen neemt af en je prikkelbaarheid neemt toe. Zowel fysiek als mentaal neemt je draagkracht af.

Bij SOLK / chronische klachten werkt dit dus blijkbaar niet.

De oefentherapeut leert u daarom een andere techniek aan: TIJD GESTUURD FUNCTIONEREN

Het is de bedoeling dat u leert bij alles wat u weer wilt kunnen, te weten hoelang u dit kan. Van wandelen en fietsen tot, stofzuigen en boodschappen doen. U gaat door tot de afgesproken tijd, pijn of niet.

Pijn is een prikkel die de hersenen aangeeft dat er normaal gesproken sprake is van weefselschade. Maar bij SOLK / chronische pijn of vermoeidheid is er sprake van een overgevoelig pijn/ vermoeidheidssysteem waardoor de relatie tussen pijn en weefselschade niet meer een op een is. Pijn betekent dus NIET dat je te ver gaat.

Het vervelende is, dat deze pijnsignalen ook de gedachten, gevoelens en het gedrag beïnvloeden. Om dit te kunnen veranderen maakt de oefentherapeut gebruik van graded activity. Het doel van dit programma is om weer vertrouwen op te bouwen in het eigen lijf en functioneren.

Al de gedachten en emoties over pijn los te laten en het pijngedrag te verminderen. Door het gesprek aan te gaan met motivational interviewing.

Door u uw eigen keuzes te laten maken kunt u uzelf helpen dat pijn een minder grote rol in uw leven gaat spelen. De oefentherapeut kan uw niets garanderen over pijn vermindering. Maar u wel helpen minder angstig te worden en meer te ontspannen.

We spreken dan ook samen met u een tijd af waarin u uw haalbare doelen wil bereiken en coachen u hoe dit te gaan halen.

Slaapoefentherapie

Wat is een slaapprobleem?

Er wordt van slaapproblemen gesproken wanneer er 30 dagen of langer van één of meerdere van de onderstaande problemen zich voor doen bij het slapen.

Er zijn biomedische slaapstoornissen die komen door een aantoonbaar (lichamelijk) probleem. Je zou ze de ‘harde’ slaapproblemen kunnen noemen.

• Regelmatige ademstops tijdens de nacht met daarbij flink snurken (apneu)
• Apneu die ontstaat doordat de hersenen de adem niet goed aansturen
• Rusteloze benen
• Ongewenste gedragingen tijdens de slaap o.a. angst / paniek / dromen of nachtmerries / slaapwandelen

Er zijn ook subjectieve of gedragsmatige slaapstoornissen. Je zou ze de ‘zachte’ slaapproblemen kunnen noemen. Dat wil zeggen dat je het gevoel hebt slecht te slapen, of werkelijk slecht slaapt door:

• Slecht inslapen (+neiging te lang uit te slapen)
• Slecht doorslapen (+ piekeren)
• ‘s Nachts te lang wakker liggen (+ piekeren)
• ‘s Morgens te vroeg wakker worden
• ‘s Morgens onvoldoende uitgerust voelen (tegen de dag opzien)

Wat kunt u verwachten van de slaapoefentherapeut?

De oefentherapeut benadert uw (lichamelijke/mentale) klachten en slaapproblemen vanuit een 24-uurs visie. De invloeden van uw dag lopen door in de nacht en daarbij zullen de gevolgen van uw slechte nachtrust doorlopen in de dag die erop volgt. Systematisch worden de onderliggende oorzaken en in standhoudende factoren van uw klachten en het slaapprobleem inzichtelijk gemaakt, aangepakt en opgelost.

Hoe ziet uw ‘slaapbehandeling’ eruit?

De therapeut doet een intake, nadat u thuis al zelf vragenlijsten heeft ingevuld. Hierbij worden uw persoonlijke verstoorde slaappatroon en de verbanden met uw klachten helder wordt gemaakt en u krijgt direct al inzicht waar u nu eigenlijk van wakker ligt. Tevens houdt u de eerste week een slaapschema bij.

Behandeldoel/plan: Aan het eind van het eerste consult maakt u samen met de oefentherapeut een behandeldoel en een plan van aanpak waarmee u beiden verwacht de problemen te kunnen oplossen.

De behandelingen: de behandelingen die hierna gaan volgen geven vorm en inhoud aan dit plan. U zal zowel praatsessies als oefensessies krijgen. In een praatsessie neemt u met de therapeut tips door om beter te slapen of gezonder om te gaan met uw klachten op basis van recente, wetenschappelijk bewezen inzichten die horen bij uw type slaapprobleem of wordt u geholpen met gedachtentherapie, slaap hygiëne, communicatieve vaardigheden, of mindfulness. In een oefensessie krijgt u praktische handvatten, oefenstof en gevoelservaringen en leert u bijvoorbeeld frustratie om te zetten in ontspanning.